Yaz ayları ve bayram tatili yaklaşıyor. Bacaklarında inceden kalına farklı çaplarda varisleri olan kişiler için, uzun seyahatler ve sıcak hava, problemleri de beraberinde getirir.
Varis sorunu yaşayan kişilerin sıcak havalarda şikayetlerinin artabileceğini söyleyen Prof Dr Semih Barlas, yeni teknoloji tedavi yöntemleri ile çok kısa sürede, anestezi almadan ve bacakta hasar yaratmadan bu sorunu giderebildiklerini dile getirdi. Barlas, uzun yolculuklarda ve sıcak havalarda varisi olan kişilerin yapması gerekenlerle ilgili de önerilerde bulundu.
Sıcak Havada Varisler Niye Kötüleşir ?
Bacaklardaki venlerin (toplardamar) içinde, kirli kanın aşağıdan kalbe doğru ilerlemesini sağlayan kapakçıklar bulunur. Sıcak hava bu venleri genişletir. Venlerin genişlemesi, kapakçıklar üzerindeki basıncı arttırır ve onları zayıflatır. Güçlerini yitiren kapaklar görevlerini doğru biçimde yerine getiremezler. Kanı kalp ve akciğerlere doğru ilerletmek yerine, bir kısmının geri kaçışına (‘venöz yetmezlik’) engel olamazlar. Kan venlerin belli bölgelerinde göllenmeler yapmaya başlar. Bu da bacaklarda istenmeyen varislerin sayısının artmasına, renklerinin koyulaşmasına ve çaplarının artmasına yol açar.
- Bol sıvı tüketin: Gün içinde çok fazla su veya sıvı tüketerek hem vücudunuzu daha serin tutacak hem de dolaşımınıza katkıda bulunacaksınız. Unutmayın ki, yetersiz sıvı alımı, kanınızı koyulaştıracak ve bacaklarınızda pıhtı oluşma tehlikesini artıracaktır.
- Serin kalın: Aşırı sıcak, bacaklarınızdaki venleri (toplardamarları) genişletir; ağrıya yol açar. Zonklama ve hassasiyeti daha da kötüleştirir. Olabildiğince, gözenekli kumaşlardan yapılmış, bol veya rahat kıyafetler giyerek vücudunuzu serin tutmaya çalışın.
- Hareketsiz kalmayın: Yüzme ve yürüme gibi aşırı zorlayıcı olmayan egzersizler, düzenli yapıldığında, baldır kaslarınızı çalıştıracak ve bacaktaki dolaşımı iyileştirecektir. Eğer işte veya evde çok oturmak zorundaysanız, 30 dakikada bir ayağa kalkın, parmak uçlarınız üzerinde yükselip alçalma, ayak bileklerinizi hareket ettirme hareketleri yapın. Otururken, bacaklarınızı hafifçe ileri uzatıp, ayaklarınızı yukarı-aşağı oynatın. Bunları gün içinde düzenli ve sık aralıklarla yaptığınızda, bacaklarınızdaki basıncı azaltacak ve dolaşımınızı hızlandıracaksınız.
- Topuklulardan uzak durun: Baldır kaslarının iyi çalışması, bacaklardaki kirli kanın temizlenmek üzere akciğerlere doğru taşınmasını sağlar. Yüksek topuklu ayakkabılar ise, bu kasları hareketsiz kılar. Olabildiğince düz ve ortopedik ayakkabılar giymeye çalışın.
- Basınçlı çoraplar giyin: Günümüzün basınçlı çorapları, eskilerin ‘anneanne çorabı’ diye tanımladıkları varis çoraplarından çok farklıdır. Çok farklı renk ve desenlerde bulabilmek olasıdır. Bacağın havalanmasını engellemezler. Ayak bileği düzeyindeki daha fazla basıncın, yukarı doğru çıktıkça azalacak biçimde üretilmeleri sayesinde ‘kademeli basınç’ özelliği taşımaktadırlar. Bu da bacağımıza, aşağıdan yukarıya doğru bir masaj etkisi yaratmaktadır. Giydiğiniz kıyafete göre,dizaltı, kasığa kadar veya külotlu olanları seçebilirsiniz. Çorapların basınçları doktorunuz tarafından size söylenmeli, bacağınız ölçülerek doğru beden seçimi yapılmalıdır. Kademeli basınçlı bir çorabı asla ezbere almayın.
- Yanmak yerine suni bronzlaştırıcı kullanın: Eğer varis tedavisi görmediniz veya varislerinizden kurtulmadıysanız, güneş altında yanmaya çalışmayın. Bronz bir bacağa sahip olayım derken, sorununuzu kötüleştireceğinizi unutmayın. Mutlaka renklenmiş bir bacakla dolaşmak istiyorsanız, bu işi kozmetik/suni bronzlaştırıcılarla sağlayın.
- Bacaklarınızı yüksekte tutun: Oturduğunuz zamanlarda, yerçekiminin varisler üzerindeki olumsuz etkilerini hafifletmek için, bacaklarınızın altına bir yükseklik koyun. Bu bir basamak, bir puf olabileceği gibi, yattığınız zamanda küçük bir yastık da olabilir.
- Günün sıcak saatlerinden kaçının: Saat 11.00 ile 15.00 arası güneşin en yüksekte ve sıcağın en fazla olduğu saatlerdir. Olabildiğince bu saatlerde dışarıda olmaktan kaçının.
- Gıdaya dikkat edin: Tuz tüketimini azaltmanız ve fazla kilolarınızdan kurtulmanız, bacaklarınızdaki şişliklerin daha az olmasını ve bacaklarınızın üzerine binen ağırlığın hafiflemesini sağlayacaktır.
- Sorunun çözümünü araştırın: Varis gelişen teknolojilerle artık her mevsim tedavi edilebilen bir sağlık problemidir. Altta yatan venöz yetmezlik hastalığının Endovenöz Trunkal Ablasyon (‘EVTA’), Doppler Altında Kimyasal Ablasyon (DGS) yöntemleri ile yaz-kış endişesi olmadan yapılması olası. Bacaklardaki ince kılcalların tedavisi için kullanılan Yüzeyel Köpük Skleroterapi (VFS) ve Yüzeyel Lazer (VL)’yi ise tercihen yaz dönemine denk getirmemek veya tedavi gören yerleri güneşten korumak en doğrusu.